การสอบท้องถิ่นถือเป็นหนึ่งในสนามสอบที่ได้รับความนิยมอย่างมากในปัจจุบัน โดยเฉพาะวิชาภาษาไทยที่มักจะออกข้อสอบในรูปแบบของ “อุปมา-อุปไมย” อยู่เสมอ บทความนี้จึงจะพาผู้อ่านไปรู้จักกับแนวข้อสอบอุปมา-อุปไมย พร้อมตัวอย่าง ชนิดต่าง ๆ และเทคนิคการทำข้อสอบ เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับผู้ที่มีเป้าหมายในการสอบท้องถิ่นให้ประสบความสำเร็จ
ความหมายของอุปมา-อุปไมย และความสำคัญในข้อสอบท้องถิ่น
อุปมา-อุปไมย คือโวหารที่ใช้เปรียบเทียบสิ่งหนึ่งกับอีกสิ่งหนึ่ง เพื่อให้เกิดความเข้าใจง่ายขึ้น หรือเพื่อแสดงความหมายอย่างลึกซึ้ง มักพบในบทกวี บทความ และที่สำคัญคือในข้อสอบ โดยเฉพาะ “ข้อสอบท้องถิ่น”
ลักษณะของอุปมา-อุปไมย
- ใช้คำว่า “เหมือน”, “ประดุจ”, “ดั่ง”, “เสมอ”, “ราวกับ” เป็นต้น
- เปรียบสิ่งที่ไม่เหมือนกันให้มีความคล้ายคลึง
- ใช้เพื่อเน้นหรือขยายความให้ชัดเจนยิ่งขึ้น
ความสำคัญในการสอบท้องถิ่น
- เป็นหัวข้อที่ออกสอบเกือบทุกปี
- ทดสอบความสามารถในการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของคำ
- ส่งผลต่อคะแนนรวมในรายวิชาภาษาไทย
ประเภทของอุปมา-อุปไมยที่มักพบในข้อสอบ
ข้อสอบอุปมา-อุปไมยมักปรากฏในหลายรูปแบบ โดยสามารถแบ่งออกได้ตามลักษณะของความสัมพันธ์ ดังนี้
ประเภทและตัวอย่าง (แสดงในรูปแบบตารางเพื่อให้ง่ายต่อการเข้าใจ)
ประเภทของอุปมา-อุปไมย | ความหมาย | ตัวอย่างคำอุปมา | คำอุปไมย |
---|---|---|---|
อุปมาโดยรูปธรรม | เปรียบสิ่งที่มองเห็นได้ | ตาเหมือนกล้องถ่ายรูป | ตา |
อุปมาโดยนามธรรม | เปรียบสิ่งที่เป็นนามธรรม | ความรู้เหมือนแสงสว่าง | ความรู้ |
อุปมาโดยการทำงาน | เปรียบโดยหน้าที่ | ปากเหมือนวิทยุ | ปาก |
อุปมาโดยลักษณะ | เปรียบโดยลักษณะภายนอก | ใจเย็นเหมือนน้ำแข็ง | ใจ |
อุปมาโดยสาเหตุ-ผล | เปรียบโดยเหตุและผล | ศึกษามากเหมือนคนขยันสอบติด | การศึกษา |
ตัวอย่างแนวข้อสอบอุปมา-อุปไมย ชุดที่ 1
เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจแนวทางข้อสอบมากยิ่งขึ้น เราได้รวบรวมแนวข้อสอบจริงที่มักปรากฏในสนามสอบท้องถิ่น
ตัวอย่างข้อสอบแบบจับคู่ (พร้อมเฉลย)
- ไฟ : ร้อน :: น้ำแข็ง : ?
- ก. เย็น
- ข. เปียก
- ค. แข็ง
- ง. ละลาย
เฉลย: ก. เย็น
- หนังสือ : อ่าน :: ปากกา : ?
- ก. เขียน
- ข. ลบ
- ค. วาด
- ง. ขีดเส้น
เฉลย: ก. เขียน
- ผึ้ง : รัง :: นก : ?
- ก. ถ้ำ
- ข. ต้นไม้
- ค. รัง
- ง. รังนก
เฉลย: ง. รังนก
เทคนิคการวิเคราะห์และทำข้อสอบอุปมา-อุปไมย
เพื่อเพิ่มโอกาสในการสอบผ่านในสนามสอบท้องถิ่น ผู้เรียนควรมีเทคนิคการทำข้อสอบที่ชัดเจนและเป็นระบบ
เทคนิคเบื้องต้นในการจับคู่ความสัมพันธ์
- อ่านคำที่กำหนดให้ด้านหน้าทั้งสองคำ
- วิเคราะห์ว่าทั้งสองคำนั้นเกี่ยวข้องกันอย่างไร
- ใช้ความสัมพันธ์แบบเดียวกันกับคู่คำด้านหลัง
- ตัดตัวเลือกที่ไม่เข้าพวกออก
- ลองใส่คำในประโยคเปรียบเทียบ หากฟังดูสมเหตุสมผล แสดงว่าอาจเป็นคำตอบที่ถูกต้อง
เทคนิคเพิ่มเติม
- ใช้แผนภาพวิเคราะห์ความสัมพันธ์
- ฝึกทำข้อสอบจริงบ่อย ๆ
- จับคำหลักในแต่ละคำเพื่อเข้าใจหน้าที่
สรุปความเข้าใจเกี่ยวกับอุปมา-อุปไมยในการสอบท้องถิ่น
การทำข้อสอบ “อุปมา-อุปไมย” ในการสอบท้องถิ่น ไม่ได้ยากอย่างที่หลายคนคิด หากผู้สอบเข้าใจโครงสร้างความสัมพันธ์และฝึกฝนเป็นประจำ บทความนี้ได้อธิบายตั้งแต่ความหมาย ประเภท เทคนิค และตัวอย่างข้อสอบ ซึ่งจะช่วยให้ผู้อ่านมีแนวทางในการเตรียมตัวและสามารถทำข้อสอบได้อย่างมั่นใจยิ่งขึ้น